भारतात ऑलिव्ह शेती

ऑलिव्हची झाडे मूळची भारतातील नाहीत, परंतु ते अनेक वर्षांपासून देशात यशस्वीपणे वाढले आहेत. राजस्थान हे भारतातील ऑलिव्ह उत्पादनात आघाडीवर आहे, जवळपास 260 हेक्टर जमिनीवर 144,000 ऑलिव्हची झाडे लावली आहेत.

ऑलिव्ह झाडांना भरभराट होण्यासाठी भरपूर सूर्यप्रकाशासह उबदार हवामान आवश्यक आहे. ते दुष्काळ-सहिष्णु देखील आहेत, ज्यामुळे ते राजस्थानच्या कोरड्या हवामानास अनुकूल आहेत. ऑलिव्ह झाडांना फळे येण्यासाठी अनेक वर्षे लागू शकतात, परंतु ते अनेक दशकांपर्यंत उत्पादन करू शकतात. भारतात ऑलिव्हची पहिली कापणी 2012 मध्ये झाली आणि ऑलिव्ह ऑइलचे व्यावसायिक उत्पादन सप्टेंबर 2013 मध्ये सुरू झाले.

 

 

 

भारताने 2020 मध्ये 150 टन ऑलिव्हचे उत्पादन केले. राजस्थान सरकारने 2025 पर्यंत 1,000 टन ऑलिव्हचे उत्पादन करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. ऑलिव्ह ऑइल हे आरोग्यदायी आणि बहुमुखी स्वयंपाक तेल आहे ज्यामध्ये मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट्सचे प्रमाण जास्त आहे. हे अँटिऑक्सिडंट्सचाही चांगला स्रोत आहे. भारतातील ऑलिव्ह ऑइलची मागणी वाढत आहे आणि येत्या काही वर्षांत या उद्योगात वाढ होण्याची अपेक्षा आहे.

भारतात उगवलेल्या ऑलिव्हच्या काही जाती येथे आहेत:

• आर्बेक्विना: ही एक लहान, लवकर पिकणारी ऑलिव्ह प्रकार आहे जी त्याच्या उच्च तेल सामग्री आणि सौम्य चवसाठी ओळखली जाते. टेबल ऑलिव्ह आणि ऑलिव्ह ऑइल उत्पादन दोन्हीसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
• बर्निया: ही एक मध्यम आकाराची, उशीरा पिकणारी ऑलिव्ह जात आहे जी त्याच्या उच्च तेल सामग्रीसाठी आणि कीटक आणि रोगांच्या प्रतिकारासाठी ओळखली जाते. ऑलिव्ह ऑइल उत्पादनासाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
• कोरेटिना: ही एक मोठी, उशीरा पिकणारी ऑलिव्ह प्रकार आहे जी त्याच्या उच्च तेल सामग्री आणि तीव्र चवसाठी ओळखली जाते. ऑलिव्ह ऑइल उत्पादनासाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
• फ्रँटोयो: ही एक मध्यम आकाराची, लवकर पिकणारी ऑलिव्ह प्रकार आहे जी त्याच्या उच्च तेल सामग्री आणि फळांच्या चवसाठी ओळखली जाते. टेबल ऑलिव्ह आणि ऑलिव्ह ऑइल उत्पादन दोन्हीसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
• कोरोनेकी: ही एक मध्यम आकाराची, लवकर पिकणारी ऑलिव्ह प्रकार आहे जी त्याच्या उच्च तेल सामग्री आणि सौम्य चवसाठी ओळखली जाते. टेबल ऑलिव्ह आणि ऑलिव्ह ऑइल उत्पादन दोन्हीसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.

संबंधित लेख

 

भारतातील ऑलिव्ह ऑइल शेतीची काही आव्हाने येथे आहेत:

• ऑलिव्ह झाडे लावण्यासाठी आणि त्यांची देखभाल करण्यासाठी उच्च खर्च
• कुशल कामगारांची कमतरता
• कीटक आणि रोगांचा धोका
• आयात ऑलिव्ह तेल पासून स्पर्धा

या आव्हानांना न जुमानता, भारतातील ऑलिव्ह ऑइल उद्योग वाढीसाठी सज्ज आहे. देशात ऑलिव्ह लागवडीसाठी अनुकूल वातावरण असून, ऑलिव्ह तेलाची मागणी वाढत आहे. योग्य गुंतवणूक आणि पाठिंब्यामुळे भारतीय ऑलिव्ह ऑइल उद्योग जागतिक बाजारपेठेतील प्रमुख खेळाडू बनू शकतो.

काही भारतीय संस्था आहेत ज्या ऑलिव्ह शेतीची देखभाल करतात. यापैकी काही संस्थांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR): ICAR ही भारतातील कृषी संशोधनाची सर्वोच्च संस्था आहे. त्याची देशभरात अनेक संशोधन केंद्रे आहेत जी ऑलिव्ह शेतीवर काम करत आहेत.

राजस्थान ऑलिव्ह कल्टिव्हेशन लिमिटेड (ROCL): ROCL ही एक सरकारी मालकीची कंपनी आहे जी राजस्थानमध्ये ऑलिव्ह शेतीला चालना देण्यासाठी जबाबदार आहे. राज्यात ऑलिव्ह मळ्यांची आणि ऑलिव्ह ऑइल प्रोसेसिंग युनिटची संख्या आहे.

सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेम्परेट हॉर्टिकल्चर (CITH): CITH ही ICAR अंतर्गत काश्मीरमध्ये स्थित एक संशोधन संस्था आहे. त्यात ऑलिव्ह शेतीवर अनेक संशोधन कार्यक्रम आहेत.

डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ (SKKV): SKKV हे महाराष्ट्रातील दापोली येथे स्थित एक राज्य कृषी विद्यापीठ आहे. त्यात ऑलिव्ह शेतीवर अनेक संशोधन कार्यक्रम आहेत.

या संस्था ऑलिव्ह शेतीच्या अनेक पैलूंवर काम करत आहेत, यासह:

ऑलिव्ह जातीची निवड: संस्था भारतीय हवामानाला अनुकूल असलेल्या ऑलिव्हच्या जाती शोधण्याचे काम करत आहेत.
ऑलिव्ह लागवड पद्धती: संस्था भारतात ऑलिव्ह लागवडीसाठी सर्वोत्तम पद्धती विकसित करत आहेत.
ऑलिव्ह कीटक आणि रोग व्यवस्थापन: संस्था ऑलिव्ह झाडांवर परिणाम करणाऱ्या कीटक आणि रोगांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी पद्धती विकसित करत आहेत.
ऑलिव्ह ऑइल उत्पादन: संस्था भारतीय ऑलिव्हपासून उच्च-गुणवत्तेचे ऑलिव्ह तेल तयार करण्याच्या पद्धती विकसित करत आहेत.

या संस्थांचे कार्य भारतात ऑलिव्ह शेतीला चालना देण्यासाठी मदत करत आहे. त्यांच्या पाठिंब्याने, भारतीय ऑलिव्ह उद्योग येत्या काही वर्षांत वाढीसाठी सज्ज आहे.

 

संबंधित लेख